İsrafı ve israf kaynaklı karbon salımını %50 oranında azaltmak için teknoloji tabanlı bütünsel atık yönetimi çözümleri geliştiren Fazla’nın Pazarlama Lideri Koray Koçer ile sürdürülebilirlik, atık yönetimi ve döngüsel ekonomi üzerine ilham dolu bir sohbet gerçekleştirdik. Fazla’nın yolculuğunu bizlerle paylaşan Koçer; gıda işletmelerinde yaşanan atık problemine dikkat çekerek HoReCa sektörü için özel olarak geliştirdikleri ve profesyonel mutfaklarda atık önleyici ve karlılık sağlayıcı aksiyon almayı mümkün kılan Akıllı Tartı Sistemi’ne değindi.
“Dünya adına etki odaklı işler yapılabileceğini gençlere göstermek misyonu ile kurulduk.”
Dünya adına etki odaklı çalışırken sürdürülebilir bir iş modeli kurma ve bu anlamda gençler için iyi bir sosyal girişim örneği olma misyonu ile 2016 yılında yola çıktık. Bu doğrultuda Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı pusula edinerek tedarik zinciri boyunca oluşan atıkların yarıya indirilmesi amacıyla çalışmalarımıza başladık. Birleşik Devletler Çevre Koruma Ajansı tarafından hazırlanan Gıda Kazanımı Hiyerarşisi önergeleri ile teknoloji tabanlı servisler geliştirdik. Bu hiyerarşinin ilk basamağı olan “kaynağında azaltım” hedefi doğrultusunda hayata geçirdiğimiz Fazla Market servisimiz ile fazla ürünlerin yeniden satışını sağlıyor, Sürdürülebilirlik Danışmanlığı ile kurumların sürdürülebilirlik hedeflerini iş modellerine entegre etmek için çalışıyoruz. İlk kez tüketicileri de israfla mücadele hareketine dahil ettiğimiz Fazla İyi uygulaması aracılığıyla bireyleri ve yerel işletmeleri bir araya getiriyoruz. HoReCa sektörüne özel olarak geliştirdiğimiz Akıllı Tartı Sistemi ile profesyonel mutfaklarda atık takibi yaparak israfın azaltılmasını sağlıyoruz. Bağış servisimiz aracılığıyla paydaşlarımızın fazla ürünleri ihtiyaç sahiplerine ulaştırırken Hayvan Yemi servisimiz ile insan tüketimine uygun olmayan gıdaları döngüsel ekonomiye kazandırıyoruz. Geri Dönüşüm servisimiz ile bu döngüyü 360 dereceye tamamlıyor, tek noktadan bütünsel atık yönetimi gerçekleştiriyoruz.
Türkiye’nin ilk ve tek teknoloji tabanlı, bütünsel atık yönetim şirketi olarak geliştirdiğimiz bu servislerimiz ve geniş paydaş ağımız sayesinde 6 yıl içinde 58.000 tondan fazla gıdayı kurtardık ve 83.000 tondan fazla karbon salımını önledik. Kurulduğu günden bu yana Gıda Kurtarma Derneği (GKTD) ile omuz omuza çalıştık; bugün geldiğimiz noktada GKTD ile Türkiye’nin dört bir yanında bağış operasyonu gerçekleştiriyor, her ay 1.25 milyondan fazla ihtiyaç sahibine ulaşıyoruz. Bugün Fazla olarak gıdadan ambalaja, tekstilden kimyasala farklı atık kollarında fazla ürünleri en yüksek fayda ile döngüsel ekonomiye kazandırmaya devam ediyoruz.
“Tedarik zincirinin tüm paydaşları çözümün bir parçası.”
Küresel atık problemi ile mücadele etmek adına geliştirdiğimiz servislerimiz ile tedarik zincirinin tüm paydaşlarını çözümün bir parçası haline getiriyoruz ve kurduğumuz iş birlikleri aracılığıyla fazla ürünlerden ekonomik, çevresel ve sosyal fayda yaratıyoruz. Bu anlamda birlikte çalışmaya başladığımız paydaşlarımızda etkisini hızla gördüğümüz ve HoReCa işletmelerinin omuzlarındaki israf kaynaklı ekonomik yükü azaltan Akıllı Tartı Sistemi’nden bahsetmek istiyorum.
“Mutfağınızdaki gizli maliyetin farkında mısınız?”
Bugün gıda sektöründeki her işletmenin kaçınılmaz olarak atık problemi yaşadığını biliyoruz. İşletmeler ile ilk temasımızda atıklarının olmadığını söyleseler de ölçüm çalışmalarına başladıktan sonra durumun böyle olmadığını görüyoruz. Çalışmalarımız doğrultusunda görüyoruz ki gıda işletmelerinde her gün satın alınan gıdaların %5 ila %35’i düzenli olarak israf oluyor. Bu israf bir yandan ciddi bir çevresel ve sosyal etkiye sebebiyet verirken diğer yandan işletmeler için gizli bir maliyet kapısı, ekonomik bir yük oluyor.
Profesyonel mutfaklar işin doğası gereği öncelikli olarak yemeği servis etmek üzerine kurgulanıyor. Bu amaçla yürüttükleri yoğun operasyon sebebiyle de üretimde oluşan, büfede kalan ya da tabaktan dönen atıkları detaylı olarak takip etme şansları bulunmuyor. Mutfaklarda oluşan atığı detaylı bir şekilde ölçüp takip edemedikleri için bu atığı önlemeleri de mümkün olmuyor.
“Ölçemediğiniz şeyi yönetemezsiniz.”
“Ölçemediğiniz şeyi yönetemezsiniz.” felsefesinden yola çıkarak portföyümüze eklediğimiz Akıllı Tartı Sistemi ile HoReCa mutfaklarında oluşan gıda israfını önlerken işletmelerin israf kaynaklı çevresel etkilerini, satın alım ve atık maliyetlerini düşürmeyi hedefliyoruz. Mutfaklarda oluşan atığın üretimden servise hangi aşamada, ne miktarda oluştuğunu ürün bazında ölçen ve anlık olarak bulut sistemine aktaran Akıllı Tartı Sistemi; ölçüm sonrası otomatik veri analizleri ve raporlar oluşturuyor. Bu raporlar ile işletmeler oluşan atık miktarını günlük ve haftalık olarak ürün bazında takip edebiliyor; buradan hareketle satın alım ve üretimin atığa dönüşme oranını, atığa dönüşen gıdanın çevresel ve finansal etkisini ölçümleyebiliyor. Veriye dayalı raporlar ışığında işletmeler; satın alım ve tedarik sürecinin planlanması, büfe ve üretim yönetimi, menü tasarımı, porsiyonlama ve reçete iyileştirme gibi farklı alanlarda atık önleyici ve karlılık sağlayıcı aksiyonlar alabiliyor.
Geliştirdiğimiz Akıllı Tartı Sistemi ile işletmeler gıda atığı ve atık kaynaklı karbon salımını %50 oranında azaltma şansı yakalarken satın alım maliyetlerini %8 oranında düşürebilecek verilere ve içgörülere ulaşabiliyor.
*Akıllı Tartı Sistemi, Fazla‘nın sunmuş olduğu teknoloji tabanlı bütünsel atık yönetim çözümlerinden biridir. Fazla; 2016 yılında kurulmuştur ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen ilk Türk girişimdir. Sosyal bir girişim olan Fazla; Türkiye’de üretici, distribütör ve perakendelerden oluşan 150’nin üzerinde firma ile çalışarak şimdiye kadar 58 bin tonun üzerinde gıdayı kurtarmış 83 bin tonun üzerinde karbon salımını önlemiştir.
