Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD), AVM’lerin kapalı kaldığı süre içerisinde işletmelerden kira alınmaması çağrısı üzerine yeni bir çağrıda bulundu ve işletme giderlerinin kiracılardan/perakendecilerden alınması çağrısı yaptı.
19 Mart itibariyle koronavirüs önlemi olarak eczane ve market dışındaki diğer işletmelerin kapatılması ile işletmeler ekonomik olarak zorlu bir sürece girdi. AYD daha önce alışveriş merkezlerinde mağazalardan kira bedeli alınmaması ile ilgili yaptığı açıklama üzerine, kiracıların/perakendecilerin istihdam kaybını önlemek amacıyla işletme giderini ödemesi hakkında çağrıda bulundu. AYD’denin yaptığı açıklama şu şekilde:
“Kamuoyunun da yakından takip ettiği üzere, tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisinin etkilerini azaltmaya ve sonlandırmaya yönelik bilimsel çalışmalar hızla devam etmektedir. Bu çalışmalar devam ederken, kamu sağlığı öncelikli konu olmakla birlikte, sosyal ve ticari hayatın da sürdürülebilirliği kamu menfaati için gereklidir.
Bu kapsamda AYD olarak, sürecin başından itibaren aldığımız tavsiye kararları ile kamunun sağlığı yanında sektörün tüm bileşenlerini de korumayı ana amaç haline getirmiş bulunmaktayız. Nitekim 17 Mart 2020 tarihi ve devam eden birkaç gün içinde perakendecilerin toplu şekilde uygulamaya koydukları mağaza kapatma kararından sonra oluşan fiili durumu, halk ve çalışan sağlığını da dikkate alan AVM’lerin büyük bir kısmı AYD’nin 19.03.2020 tarihli tavsiye kararını da değerlendirerek, alışveriş merkezlerini geçici süreliğine kapatma kararı almıştır.
AYD olarak bu süreçteki ilkemiz, sadece AYD üyelerinin veya ülkemizdeki AVM yatırımcılarının korunması değil; bilakis sektörün ana aktörleri olan AVM yatırımcıları ve kiracılar kadar, bu aktörlerle doğrudan ve dolaylı bağlantı içerisinde olan tüm sektörlerin (taşeronlar gibi) de ayakta kalmaya devam etmesine katkı sağlamaktır. Böylelikle Sayın Cumhurbaşkanımızın tüm demeçlerinde altını çizerek vurguladığı “istihdamın korunması” ve bu zorlu süreçten dayanışma ile dimdik çıkılması mümkün olacaktır. Bu nedenle, öncelikle bu süreçte geçici olarak kapama kararı alan AVM’lerin kapalı kaldıkları süre boyunca kiracılarından kira bedeli almamaları yönündeki tavsiye kararımızı da tekrar ediyoruz.
Gelinen aşamada işletme giderleri ile ilgili oluşan tereddütleri gidermek amacıyla yeni bir tavsiye kararı alınması ihtiyacı doğmuş ve nihayetinde; market ve eczane gibi temel ihtiyaçların karşılandığı mağazaların açık olması nedeniyle AVM’lere giriş çıkışın hala devam etmesi, AVM yatırımcıları, kiracı/perakendeci ve ayrıca AVM’nin işletilmesinde hizmet veren tüm taraflar bakımından istihdama sağlanan katkının kesintisiz/eksiksiz devamını sağlama amacının korunması, açık kalmaya devam eden AVM’ler kadar belirli sebeplerle geçici süreliğine kapalı durumda olan AVM’lerin de kiracılarının faaliyetlerini her an sürdürmeye devam edecekleri ve ziyaretçilerini de her an aynı memnuniyetle AVM’lerde ağırlamaya devam edeceği anlayışıyla, gerekli işletmesel operasyonlarını sürdürmesi, kiracıların ürünlerinin/mallarının AVM’lerin açık olduğu zamandan farksız olarak korunması, kiralananın zarar görmemesi için alınması gerekli güvenlik önemlerinden AVM’nin temizliği, havalandırılması veya teknik alt yapısının çalışır durumda bulundurulmasına kadar gerekli hizmetlerin de alınmaya devam etmesi gibi sebeplerle işletme giderlerinin kiracı/perakendecilerden mevcut mevzuat ve sözleşme hükümlerine uygun olarak alınmaya devam edilmesi yönünde tavsiye kararı alınmıştır. AVM yatırımcıları bakımından bir gelir olmayan bu giderlerin istihdama olumsuz etki oluşturmayacak şekilde azalan maliyetlerle gerçekleştirilmesi konusundason derece hassas davranılmaktadır.”
