Aydın ile Muğla il sınırları içinde kalan, binlerce yıllık kültürlere ev sahipliği yapan Beş Parmak (Latmos) dağlarındaki eşsiz kültür varlıklarının korunmasız olması doğa dostlarını endişelendirdi. Aydın ile Muğla il sınırları içindeki Beş Parmak (Latmos) dağlarının ana tapınağı ile duvarlarında 8 bin yıllık kaya resimleri bulunan Karadere Mağarası koruma altına alınmayı bekliyor.
Herkesin corona virüsü salgınına odaklandığı günlerde define avcılarının yarattığı tahribatların arttığına dikkat çeken Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, Latmos’un ana tapınağı olarak bilinen Karadere Mağarası ve duvarlarındaki 8 bin yıllık kaya resimlerinin korunması çağrısı yaptı.
Sözcü’den Latif Sansür’ün haberine göre; Cumhurbaşkanlığına ve Aydın Valiliğine 2012 yılında mağaranın korunması için başvuru yaptıklarını söyleyen Sürücü, “Aydın Valiliği, Kaya resimlerinin bulunduğu mağaranın tahribattan korunması için bir proje üzerinde çalışıldığı duyurulmuştu. Mağara ve sığınaklar çevresinde doğal ortamın estetiğini bozmayacak şekilde, uzaktan fark edilmeyecek ancak yakınına gelindiğinde görülebilecek bir ağ sistemiyle koruma sağlanacağı açıklanmıştı” diyerek, söz konusu projenin günümüze kadar hayata geçirilmediğini söyledi.
Alman mimar proje çizmişti
Karadere Mağarası için Alman arkeolog Dr. Anneliese Peschlow’un, Alman mimar Albert Distelraht’a proje çizdirdiğini hatırlatan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, “Proje, Karadere Mağarası’nın tek girişi olan alanda demir parmaklıkla çevrilerek kilitli bir kapının yapılmasıydı. Bu sistem hem alana izinsiz girişi engelleyecek hem de eko turizmin bir parçası olan yöre insanlarına ekonomik katkı yapacaktı. Yerel kılavuzlar hem yol rehberliği yapacak, hem de mağara içindeki resimlere insan müdahalesinin kontrolünü yapacaklardı” dedi.
Karadere Mağarası korunmalı
Koronavirüs salgını nedeniyle insan hareketliliğinin kısıtlı olduğu günlerde Karadere Mağarası’nın define avcılarının yaratacağı tahribata kurban gitmemesi için yetkilileri göreve çağıran EKODOSD başkanı Sürücü, “Bu projenin hayata geçirilmesi, mağara içinde bulunan Latmos’ta ki en değerli kaya resminin korunmasına çok önemli katkısı olacaktır. Karadere Mağarası korunmalı çünkü buradaki eşsiz resimler ileride ülkemiz turizminin sembollerinden biri haline gelebilir” dedi.
Tek bir resmin hemen ön plana çıkıyor
Antik dönemlerdeki gibi tapınakların inşa edilmediği tarih öncesi dönemde, doğal olarak seçilen yerler kutsal alan olarak kullanılıyordu. Karadere Mağarası’da bunlardan biridir. Mağaradaki resimlerde 13 figür bulunuyor. Resimlerin içinde tek bir resmin hemen ön plana çıktığı görülüyor. Kayadaki doğal bir nişin içine yerleştirilen kafasının üzerinde en büyük tanrıyı “Hava Tanrısı”nı simgeleyen T biçimli boğa boynuzları bulunuyor. Boynuzlu ya da boynuz maskeli insan figürleri, Paleotilik Dönem’den beri biliniyor ve literatürde boynuzlu tanrılar, büyücüler ya da şamanlar olarak adlandırılıyor. Bu nedenle Karadere resmindeki erkek figürleri “Latmos Dağ Tanrıları” olarak yorumlanıyor.
