Oğul Türkkan yazdı: Waffle

Waffle’ın kökeni antik Yunana kadar uzanır. Ateşte ısıtılan kulplu iki demir arasında Yunanlılar un, su veya süt, bazen de yumurta ekleyerek hamur işleri pişirirlerdi. Bu hamur pişirme yöntemi Avrupa’da popülerleşti, zaman içinde gelişti. Ama bugün dünyanın dört köşesinde sevilen waffle tam anlamıyla Belçika’nın yeme içme dünyasına kazandırdığı bir lezzet.

Avrupa’da antika dükkanlarında halen Orta Çağ’dan 19. yüzyıla kadar demirden yapılma waffle kalıpları bulmak mümkün. Öyle kare kare formlar da değil kalıpların süslemeleri. O dönemlerin waffle’ları sanat eseri gibi. 17. yüzyıla kadar genelde halk waffle’ı bal ile tatlandırırken zenginler pahalı olan şekeri waffle’a ekleyebiliyordu. Şekerin Amerika’daki plantasyonlardan Avrupa’ya ithal edilip ucuzlaması ile her waffle’da kullanılabilmesi için 18. yüzyılı beklemek gerekiyordu. Waffle Almanya, Belçika ve Fransa’da git gide popüler olurken içine bira mayası, çırpılmış yumurta, limon kabuğu rendesi, tereyağı, bazen beyaz şarap eklenerek bölgesel olarak farklılaşmaya başladı. Waffle kalıpları üzerindeki formların kare çıkıntılar olarak yaygınlaşmaya başlamasının nedeni ise, kare çıkıntıların hamurun içini de hamurun dışı kadar pişirmeye yardımcı olması içindi. 19. yüzyıla kadar waffle bir sokak yemeği olarak tüketilirken, 20. yüzyılda evde waffle yapmayı sağlayan aparatların icadı waffle’ı sokaklardan evlere taşıdı. Aynı dönemde waffle tüketimi Hong Kong’dan Amerika kıtasına kadar yaygınlaştı. Waffle dünyasındaki son gelişme ise, dondurulmuş waffle’lar oldu.

Bugün waffle birçok farklı biçimde tüketiliyor. Meyveler ve reçeller ile, pudra şekeri ile, bal veya kakao kreması ile, süt kreması ile tatlı tarafta tüketilirken siyah Amerikalılar waffle’lı kızarmış tavuk veya hot dog ile tüketmeyi tercih ediyorlar.

Waffle tatlı hamurdan gelen karbonhidrat tadı, çıtırdayan dokusu, tereyağlı lezzeti, kavruk kokusu ve tadı ile hem besleyici, hem doyurucu hem de yanında ikram edilen lezzetleri dengeleyen bir yiyecek. Bu kadar da yaygınlaşmasının arkasında belki bu özellikleri yatıyor.

Bugün birçok kafede, restoranda, evde waffle üç boyutlu hali ile farklı lezzetler ile sunuluyor. Önümüze konulan kat kat waffle’ları bir pasta edası ile yiyoruz. Peki bölgesel farklılıklar nedir waffle’lar arasında? Brüksel tarzı waffle dörtgen formu ile dikkat çekiyor. Bira mayası ile mayalanmış bir hamur kullanılması nedeniyle hafif ve çıtır çıtır oluyor. Liege waffle’ları ise, daha yoğun, zengin ve ağızda dirençli oluyorlar. Brioche ekmeği hamuruna benzer hamurlarındaki bolca şeker nedeniyle üzerleri daha karamelize, içlerinde de parça parça şeker tadı hissediliyor. Vanilyalı ve tarçınlı çeşitleri de mevcut. Belçika’nın sokaklarındaki en yaygın waffle çeşidi. Amerikan waffle’ları Belçika waffle’larına göre daha ince ve yoğun olurken hamurları kabartma tozu ile kabartılıyor. Kahvaltıda veya tatlı olarak tercih edildiklerinde içinde çikolata parçaları, fıstıklar, üzerinde dondurma, şeker, akçaağaç şurubu bulunabileceği gibi ana yemek olarak tercih edildiklerinde üzerinde bacon, böbrek şiş, sosis veya kızarmış tavuk ile de ikram edilebiliyorlar.

Waffle’lar arasındaki temel fark hamurun kabartma tozu ile mi, yoksa maya ile mi yapıldığı. Bu fark hamurun dokusunu etkiliyor. Bir diğer fark kullanılan yumurta beyazı, tereyağı miktarı, su veya süt tercihi ile özetlenebilir. Waffle kalıbı da önemli görsel ve tatsal değişiklikler getirebiliyor. Kalıbın boyutu, kare mi yuvarlak mı olduğu hamurun kalınlığını belirleyecek aralığı, kare formlu dişlerin boyutları hamurun pişmesine ve görünümüne etki ediyor. Belki de en temel farklılaşma neyle ikram edildiği. Üzerlerinde veya aralarındaki lezzetlerin tuzlu mu tatlı mı olacağı hamurun reçetesini tamamen değiştirebiliyor.

Waffle Fransızların krepleri, Amerikalıların pan cakeleri gibi çok sevilen ve yaygın bir lezzet. Pudra şekerinden kızarmış tavuğa farklı tatlar ile uyumu da cabası.

Sosyal Medya'da Paylaşın